SiPen News

6/recent/ticker-posts

Materi Geguritan Pengertian, Ciri-ciri, Jenis, dan Contohnya

Daftar Isi [Tampil]

    Materi Geguritan Pengertian, Ciri-ciri, Jenis, dan Contohnya

    Pengertian Geguritan

    Geguritan yaiku salah sijining karya sastra jawa ingkang kawujud saking rasa ing ati kang diungkapaken kaliyan penyair ngagem bahasa ingkang gadah irama , rima , mitra , bait lan penyusan lirik kang gadah arti utawa makna wonten ing lirik geguritan.

    Geguritan uga kawujud saking ungkapan perasaan lan pikiran penyair . 

    Geguritan ing Kamus Bahasa Indonesia asale kata saka "gurit" duweni arti sajak utowo syair.

    Geguritan ing bahasa Indonesia uga kasebut puisi.

    Ciri-Ciri geguritan

    Ciri - ciri wonten ing geguritan yaiku :

    1. duweni patokan utawa aturan geguritan kayata duweni guru lagu , guru wilangan , lan guru gatra

    2. duweni makna utawa arti ana ing lirik lirik e

    3. duweni bahasa ingkang endah lan mentes

    4. ing teks geguritan ono jeneng pengarang / pangriptane posisi ne ning ngarep tembang geguritan

    Paugeran Geguritan

    Paugerane geguritan:

    1. Ora kaiket wewaton guru gatra, guru wilangan, lan guru lagu.

    2. Luwih ngutamakake babagan isine kang mentes, apik, endah, lan uga becik

    3. Kanggo nambah kaendahan basa nggunakake purwakanthi sawetra bae.

    4. Isi pitutur, piweling, kritik, protes, sindiran, pangresah, pamundhut, lan sapanunggalane.

    Unsur Intrinsik

    Geguritan uga duweni unsur unsur intrinsik kaya puisi lan karya sastra liyane , unsur unsur intrinsik ana ing geguritan inggih punika :

    1. Tema

    2. Bahasa kang endah

    3. Judul Geguritan.

    4. Diksi

    5. Citra

    6. Purwakanthi

    7. Amanat kang ono ing jero ne geguritan

    Langkah-Langkah Mahami Geguritan

    Langkah Langkah kanggo mahami sawijining geguritan:

    1. Wacanen geguritan kanthi permati, yen perlu dibolan baleni.

    2. Gatekna hubungan larik ukara, banjur wewehana tandha kanggo munggel (jeda), upamane punggel sauntara wewehana tandha (/) lan kanggo sigeg wewehana tanda (//).

    3. Golekna teges tembung tembung kang kok anggep angel, kanthi terus dieling eling, menawa tembung tembung sajarone geguritan bisa duwe teges lugu, entar, bisa uga lambang utawa gegambaran.

    4. Perlu digatekaku menawa saben karangan mesthi duwe pesen utawa amanat kang kepingin disampekake marang pamaca.

    5. Tambahana tembung utawa wanda saengga ukarane dadi sedherhana lan gampang dimangerteni.

    Jenis Geguritan

    Geguritan miturut kegunaane ono 3 macem , jenis jenise inggih punika :

    1. Jenis Geguritan Ingkang gambarake kondisi utawa peristiwa (deskriptif)

    2. Jenis Geguritan Ingkang nyeritakake kondisi utawa pengalaman (naratif)

    3. Jenis Geguritan Ingkang pasemon utawa duweni isi kritikan utawa sindiran

    Syarat syarat maca Geguritan

    Wong moco geguritan ugo duweni syarat syarat , lan ora sembarangan ingkang moco geguritan . Syarat syarate yaiku :

    1. Wirama -->  Cendek duwure nada utawa keras lemahe swara.

    2. Wirasa --> Perasaan utawa penghayatan ketika moco geguritan

    3. Wiraga --> Polah utawa gerake ketika moco geguritan

    4. Wicara --> lancar orak e moco geguritan

    Tuladha geguritan

    1. Sekolahku

    Sekolahanku…

    Panggonan anggonku golek ilmu

    Sekolahanku…

    Diwulang dening Bapak-ibu Guru

     

    Sekolahanku…

    Sinau, maca buku

    Ing panggonan iki

    Aku diajari supaya karo wong tuwaku kudu bekti

     

    Ing panggonan iki

    Aku diajari marang kanca aja srei

    Diparingi PR kanggo gladhen

    Kanggo sangu urip ing tengahing bebrayan

     

    Aku percaya…

    Sanajan abot kudu dilakoni

    Kabeh mau kanggo kepentingan pribadhi

    Kareben ngesuk dadi wong kang aji

    miguna tumprap bangsa lan nagari


    2. Pahlawanku

    Pahlawanku

    Wutahing ludirmu

    Nyiram ibu pertiwi

    Nadyan sang ibu

    Kudu muwun sedhih

    Karajang-rajang manahe

    Karujit-rujit rasa pangrasane

    Pahlawanku

    Mugya Gusti paring nugraha

    Semana gedhene bektimu

    Jiwa raga, bandha donya

    Tanpa sisa

    Amung siji pangajabmu

    Merdika


    3. Kanggo Kanca

    Biyen, tanganmu genggem tanganku

    Biyen, pundakmu enek kanggo aku nangis

    Biyen, guyumu nentremke atiku

     

    Nanging saiki….Tangan, pundak, guyumu ilang saka uripku

    Kanca-kancaku kabeh, bayangna

    Apa sajatining kahanan sajroning dunya

     

    Yen ora ana welas lan asih

    Ora ana uga kekancanan tanpa pamrih

    Ing sakjroning manah atiku

    Aku ngrasakna kepengin ngamuk wektu iku

     

    Kanca lan kancaku

    Elinga rasa atiku iki

    Jaganen rasaning welas asih iki


    (Sumber: tedobagibagiilmu.blogspot.com, materitertulis.blogspot.com, www.bola.com)

    Posting Komentar

    0 Komentar